De kernuitstap begraven

Opiniestuk in de Morgen, 5 juli 2012


In 2003 keurt het federale parlement, volgens de grondwet nog altijd de eerste macht in het land, de wet op de kernuitstap goed. De inkt is nog niet droog of politici die de wet goedgekeurd hebben, trekken de uitvoering ervan in twijfel. Wat onzekerheid zaait bij de investeerders. Je bouwt immers maar nieuwe elektriciteitscentrales als je zeker weet dat de kerncentrales effectief gaan sluiten. Quod non. Het uitblijven van investeringen geeft natuurlijk argumenten aan de voorstanders van de verlenging van de levensduur van de kerncentrales. “Zal het licht niet uitgaan?” Een slimme truk om de wet uit te hollen. Ondertussen heeft het Studiecentrum voor Kernenergie in Mol een project gelanceerd, Myrrha, dat alleen past in een nieuw nucleair tijdperk met nieuwe kernreactoren, wat haaks staat op de kernuitstap. Myrrha krijgt de zegen van de regering én een pak geld. Dat is geen gebrek aan visie of logica, dat is een heel bewuste logica, zijnde het ondergraven van de wet op de kernuitstap. In oktober 2009 sluit de regering Van Rompuy een protocolakkoord met GDF-Suez dat een levensduurverlenging van de drie oudste reactoren met tien jaar inhoudt, compleet in tegenstelling met de wet op de kernuitstap en zelfs ongrondwettelijk. Opnieuw wordt het signaal gegeven dat de wet op de kernuitstap maar een vodje papier is. De val van de regering verhindert de uitvoering van dat protocol. Samengevat: al jaren wordt de wet op de kernuitstap uitgehold en de uitvoering ervan bemoeilijkt.


Gisteren heeft de kern dan beslist om de levensduur van Tihange 1 met tien jaar te verlengen. Doel 1 en 2 moeten in 2015 dicht. Het is een heel merkwaardige beslissing die bulkt van de intrinsieke contradicties. De wet van 2003 voorzag een geleidelijke uitstap over een periode van tien jaar. Nu zou er volgens de nieuwe beslissing rond 2025 niet minder dan 5000 MW nucleaire capaciteit uit de markt verdwijnen, terwijl de wet van 2003 een veel meer gespreide uitstapkalender voorzag. Bovendien is de beslissing van de regering en de communicatie erover inherent contradictorisch. “We hebben nu eindelijk een plan om echt uit de kernsector te stappen”, heet het. Maar tezelfdertijd wordt de levensduur van Tihange 1 met tien jaar verlengd, wat volgens de regulator, de CREG, niet noodzakelijk was om de bevoorradingszekerheid te garanderen. Bovendien zeggen de investeerders nu natuurlijk: “Als men nu één reactor tien jaar langer laat draaien, kan men in volgende legislatuur beslissen om ook andere reactoren langer te laten draaien. Veel te onzeker om te investeren in nieuwe productie!” De regering heeft dus opnieuw onzekerheid gecreëerd, zodat bij gebrek aan voldoende investeringen een volgende regering vlot kan zeggen dat de levensduur van de andere reactoren ook verlengd moet worden. De kloof tussen het discours van de regering – “kernuitstap!” – en het effect van de regeringsbeslissing – geen kernuitstap – is gigantisch. Dit is geen beslissing om te stoppen met kernenergie, dit is een slecht gecamoufleerde beslissing om er volop mee door te gaan.


Misschien zal u zeggen dat de negatieve reactie van Electrabel op de regeringsbeslissing een teken is dat de regeringbeslissing Electrabel echt wel pijn doet. Laat je niet verblinden door een puik staaltje communicatie van Electrabel. Het bedrijf weet dat de regering nog een pak modaliteiten over de terbeschikkingstelling van de capaciteit van Tihange 1 met haar moet onderhandelen en stelt zich nu al keihard op. Voor Parijs telt immers elke euro. Maar tegelijkertijd weet Electrabel maar al te goed dat een echte uitstap uit kernenergie voor vele jaren is afgewend en dat is de echte inzet.


Wat zeer merkwaardig is in dit dossier, is de houding van VLD en CD&V. Ze houden ons al maanden voor dat het Duits beleid op socio-economisch vlak de te volgen weg is. Maar een belangrijke maatregel van het Duitse beleid is.. de uitstap uit kernenergie en het massaal investeren in hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. Dan wordt Angela Merkel plots vergeten en doet men het tegenovergestelde van de Duitse regering. Dan kiest men voor een technologie van het verleden ten koste van de vele Vlaamse bedrijven die o zo graag zouden meewerken aan een duurzame energietoekomst.


Het schrijnendste van allemaal is de houding van de sp.a. Die partij voert al jaren open oorlog tegen Electrabel. Voorzitter Tobback en andere toplui van de partij hebben ontelbare keren gezegd dat er geen sprake is van uitstel van de kernuitstap. Gisteren nog noemde hun energie-expert Bart Martens uitstel van de kernuitstap “onzin”. Maar de sp.a heeft nu ook ingestemd met een eerste klas begrafenis van de kernuitstap. Dat is een beetje zoals de CD&V die bij wet de kinderbijslag zou afschaffen of het Vlaams Belang die een vrouw van allochtone afkomst lijsttrekker zou maken in Antwerpen.


Na tien jaar verdoken uithollen van de uitstap uit de kernenergie, zitten we nu een nieuwe fase. De regering heeft in alle duidelijkheid beslist af te zien van de uitstap uit kernenergie, met een totaal ongeloofwaardige motivatie. Er rest nog één vraag: Wie is het grootste slachtoffer van deze beslissing: de consumenten, onze bedrijven, de planeet of de geloofwaardigheid van de regeringspartijen?